Cokół najczęściej odróżniamy innym materiałem od reszty fasady, wprowadzając do całej bryły akcenty mające uprzyjemnić nam bryłę całego budynku. Oprócz względów estetycznych pełni rolę w pełni techniczną
Cokół na elewacji stanowi podstawa ściany zewnętrznej budynku , jest to ten element który stanowi barierę pomiędzy naszym wykończeniem ściany np tynkiem a ziemią. Jego wysokość uzależniamy od warunków klimatycznych danego regionu czyli np od ilości zalegającego śniegu. Z tej przyczyny cokół ma od 30cm tam gdzie takie sytuacje występują sporadycznie do np 100-150cm tam gdzie śniegu jest naprawdę dużo. Aby nasza ozdoba służyła długie lata należy wykonać go w sposób prawidłowy i technicznie i wizualnie, a nasza usługa czyli projektowanie elewacji jest w stanie w tym temacie pomóc.
Cokół narażony jest na wiele zagrożeń, tak jak dach. Jest to między innymi wilgoć, uszkodzenia mechaniczne i brud np podczas padającego deszczu odbija się brud z podłoża.
- Jakie mamy możliwości?
- cokół tynkowany
- cokół wyłożony kamieniem
- cokół z klinkieru
- cokół z płytek żywicznych
- cokół z paneli pcv
Zakładając cokół musimy założyć jeszcze jeden ważny element: wysunięty czy schowany?
Cokół może mieć dwie formy. Wsunięta pod właściwą część ściany lub wysunięta. W przypadku ocieplenia styropianem grubości 15 cm dokładamy ok 1-2 cm na klej oraz ok 1cm na obrzutkę co daje nam ok 18cm. Fundament ocieplamy najczęściej polistyrenem grubości 10cm co daje nam jeszcze 8 cm. Po odjęciu kleju mamy ok 6cm. W przypadki zastosowania cegły klinkierowej cokół będzie wysunięty, w przypadku np tynku czy paleni pcv – wsunięty. Jeśli wybieramy cokół wysunięty pamiętajmy o zabezpieczeniu go obróbkami blacharskimi. Chodzi o to aby jeśli już coś nam spływa po ścianie właściwej, aby nie penetrowało od góry cokołu. Lekka obróbka blacharska z noskiem załatwia sprawę w większości przypadków.
Konstrukcja
W zależności od tego jaki materiał wybierzemy musimy brać pod uwagę konstrukcję. Wybierając materiały ciężkie może się zdarzyć, że potrzebna nam będzie dodatkowa konstrukcja podtrzymująca. Czasem murujemy bezpośrednio na ławach, jednak czasem do ław nie mamy już dostępu. Wtedy do pracy wchodzą tzw konsole. Jednak jeśli zależy nam na tym aby nasz cokół był po pierwsze odporny, po drugie elegancki to mamy do dyspozycji np płytki klinkierowe z powodzeniem zastępujące cegłę.
a więc jaki materiał na cokół budynku?
- Cokoły tynkowane:
Najczęściej do tynkowania stosuje się mozaikowe tynki dekoracyjne. Łączą one wysoką odporność na uszkodzenia z właściwościami estetycznymi. Cenowo dostępne jednak nie są materiałami najtańszymi. Ich spoiwem jest żywica co sprawia że powłoka tynkarska jest trwała i elastyczna, zmniejszając przy okazji chłonność ścian. Szeroka paleta barw oraz dodatków jak brokat, kryształy powoduje, że możemy wykonać naprawdę spektakularne cokoły. - cokoły z kamienia: kamień jest bardzo atrakcyjnym materiałem na elewacje, nadaje się jednak do większych domów. Nie każdy kamień sprawdzi się jednak w roli cokołu:
granit – twardy, mrozoodporny kamień, występujący w wielu odmianach i kolorach.
piaskowiec – twardy i gładki, doskonale wygląda na elewacji.
trawertyn – pochodna wapieni idealnie nadająca się na elewacje.
łupek kwarcowy – kamień o nierównomiernej, lekko metalicznej fakturze i wielu dostępnych kolorach.
gnejs – wysokiej jakości kamień naturalny o składzie granitu. - cokoły z cegły klinkierowej : cegła klinkierowa jest materiałem stosunkowo ciężkim wymagającym podparcia jak i podkonstrukcji. Nie można jej ot tak po prostu przykleić do styropianu. Poza tym faktem, nadaje się bardzo dobrze na elewacje z uwagi na swoją trwałość, mrozoodporność, elastyczność zastosowanych spoin czy ogromną gamę kolorów i faktur.
- cokół z płytek żywicznych: lekki i bardzo przyjazny materiał. ELastyczny co sprawia, że możemy go zastosować np na krągłych ścianach. Duża gama faktur i kolorów, a przy tym uniwersalność, odporność na warunki atmosferyczne i uderzenia mechaniczne sprawia, że wydaje się to materiał wprost idealny.
- cokół z paneli pcv – o tym materiale pisaliśmy przy okazji sidingu. Płyty które możemy kupić u kilku producentów sprawdzają się genialnie ponieważ jest to po prostu plastik. Odświeżamy je jak siding- myjka wysoko ciśnieniowa i woda. Natomiast czy chcemy tyle plastiku wszędzie?
Ceny cokołów
W zależności do materiału jaki wybierzemy cena będzie bardzo zróżnicowana, tak samo jak robocizna w zależności od wykonawcy. I tak:
- dla cegieł klinkierowych to około 95zł-250zł/m2
- dla płytek klinkierowych waha się w granicach 45zł-90zł/m2
- z płytki silikatowej to około 15zł-30zł/m2.
- cokół z kamienia to około 65zł-250zł/m2.
- sztuczny kamień waha się w granicach od 19zł do 90zł/m2.
- z płytek żywicznych to około 50zł-60zł/m2.
- wykończenie tynkami mozaikowymi wynosi około 25zł-95zł/m2.
- panele pvc około 55zł-160zł/m2.
Powyższe ceny są orientacyjne podawane dla projektu dla którego prosiłem różnych dostawców o wyceny. Dom mniej więcej 90m2 powierzchni zabudowy.
W imieniu redakcji
Mgr Inż. Arch. Krzysztof Szozda